ماموگرافی و سونوگرافی پستان

بهترین سن  که توسط متخصص و جراح سرطان پستان برای شروع ماموگرافی پستان  توصیه می شود ۴۰ سالگی می باشد که هر ۱ تا ۲ سال باید تکرار شود.

باید دانست ماموگرافی و سونوگرافی جایگزینی برای معاینات دوره ای دقیق نمی باشد لذا توصیه می شود تمام خانم های بالای ۳۵ سال بین ۶ ماه تا ۱ سال معاینه و سونوگرافی شوند سپس از ۴۰ سالگی هر ۱ تا ۲ سال ماموگرافی شوند.

سونوگرافی سینه

سونوگرافی پستان یک روش غیرتهاجمی است که به منظور تشخیص و درمان مشکل احتمالی پستان ها مورد استفاده قرار می گیرد. نوعی از سونوگرافی نیز تحت عنوان سونوگرافی داپلر وجود دارد که به بررسی حرکت خون در داخل اندام می پردازد که ممکن است پزشک برای بررسی نحوه حرکت خون در رگ ‌ها از این روش نیز استفاده کند.

سونوگرافی پستان به‌ منظور چکاب سالیانه و یا تکمیل تشخیص اولیه پزشک در موارد مشکوک به سرطان پستان مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر مورد غیرطبیعی یا توده­ای در ماموگرافی دیده شود و یا در معاینه لمس شود؛ سونوگرافی بهترین روش برای تشخیص می ‌باشد که آیا توده مذکور خوش خیم است یا این که  سرطانی است.

اکثر توده‌ ها در خانم‌ های جوان کیست ‌های خوش خیم و یا تجمعی از بافت غده‌ای نرمال است.

تفاوت سونوگرافی و ماموگرافی

همان طور که بیان شد گاهی پس از ماموگرافی و بررسی پزشک، سونوگرافی برای بیمار تجویز می شود. اما تفاوت این دو در چیست؟

• اولین تفاوت مهم در نوع تصویربرداری است. در ماموگرافی با اشعه ایکس و سونوگرافی با امواج فراصوت تصویربرداری می شود. بنابرین سونوگرافی عوارض جانبی ندارد و خطر کمتری برای بیمار خواهد داشت. اما ماموگرافی در دوران بارداری و شیردهی کمی خطرناک است.
• دومین تفاوت در بررسی افتراق توده های کیستی از سایر توده ها مانند توده جامد و توپر است که سونوگرافی تشخیص دقیق تری را می دهد.
• برخلاف مامو گرافی، سونوگرافی را می توان در هر زمان از دوران پریودی انجام داد. فقط بیمارانی که حساسیت دارند سونوگرافی را در پایان پریودی انجام می دهند تا بیمار درد کمتری را حس کند.

سونوگرافی یا ماموگرافی؟

انتخاب سونوگرافی یا ماموگرافی با نظر پزشک متخصص و با توجه به شرایط بیمار تعیین می شود و به پارامترهای مختلفی مربوط می شود. مثلا؛

حساسیت و دقت ماموگرافی به سن بیمار، تراکم پستان، هورمون درمانی و اندازه و محل تومور بستگی دارد. به طوری که در خانم ‌های جوان به دلیل متراکم بودن بافت پستانی و غدد شیری، ماموگرافی چندان ارزش تشخیصی ندارد.

سونوگرافی پستان بهترین روش برای تمایز ضایعات خوش خیم از ضایعات بدخیم است که در ماموگرافی مشخص شده اند و همچنین بهترین روش افتراق توده های جامد و توپر از کیست پستان می باشد. با این حال، سونوگرافی رسوب کلسیم را تشخیص نمی دهد و در بررسی پستان های بزرگ و پرچربی به اندازه ماموگرافی کارایی ندارد.

لزوم استفاده از سونوگرافی پستان

سونوگرافی به دلیل استفاده از امواج صوتی و عدم نیاز به استفاده از اشعه‌ی مضر، خطر آسیب به جنین در صورت بارداری و خطر سرطان‌زایی به‌واسطه قرار گرفتن بیش ‌از حد در مقابل اشعه ایکس (ماموگرافی) را کاهش می دهد و مزایای زیر را نیز به دنبال خواهد داشت:

• این روش می ‌تواند اندازه دقیق‌تر توده را با خطای بسیار کم مشخص کند.
• این نوع از سونوگرافی احتمال خطای کمی دارد و بسیار کم‌خطر است.

موارد استفاده از سونوگرافی پستان

سونوگرافی از پستان معمولا به جهت یکی از سه دلیل زیر مورد استفاده قرار می گیرد:

• تعیین نوع توده و یا ضایعه به کمک سونوگرافی پستان

استفاده از سونوگرافی پستان می‌تواند به‌واسطه تعیین جامد و یا مایع بودن توده (کیست) تعیین‌کننده خوش‌خیمی یا بدخیمی توده پستان باشد. ضمناً سونوگرافی داپلر نیز می ‌تواند نشان دهد که خون در درون توده‌ها جریان دارد یا خیر.

• غربالگری مکمل سرطان پستان

یکی دیگر از موارد استفاده از سونوگرافی سینه، تکمیل اطلاعات و تأیید یا رد احتمال ابتلا به سرطان پستان است. علت استفاده از این روش به‌جای روش ‌هایی همچون MRI غیرتهاجمی بودن آن است.

• استفاده در زمان نمونه‌برداری به‌عنوان راهنما

یکی دیگر از دلایل استفاده از سونوگرافی پستان استفاده از آن به‌عنوان راهنما، در زمان بیوپسی از سینه یا به اصطلاح نمونه برداری تحت گاید سونوگرافی است.

نحوه عملکرد سونوگرافی پستان

به‌طور کلی نحوه عملکرد همه سونوگرافی ‌ها دقیقاً به همان شیوه‌ای است که خفاش ‌ها از آن برای تعیین مسیر خود در تاریکی استفاده می ‌کنند. در این روش از امواج فراصوت برای تخمین فاصله اجسام استفاده می ‌شود. این موج در زمان برخورد به یک شیء به سمت فرستنده بر می­گردد و زمان دریافت آن می ‌تواند نشان ‌دهنده‌ی دوری یا نزدیکی اجسام به منبع تولیدکننده موج باشد.

زمانی که دستگاه سونوگرافی امواج صوتی را به سمت پستان ارسال می کند امواج به بافت پستان، توده احتمالی و یا کیست موجود برخورد می‌ کند و به سمت دستگاه بر می گردد، سرعت و زمان بازگشت می ‌تواند تعیین کننده محل قرارگیری و فاصله توده باشد و همچنین از نحوه بازتابانده شدن امواج صوتی می‌ توان به جامد و یا کیستیک بودن توده مورد نظر پی برد.

مزایا و معایب سونوگرافی پستان

مزایا

• این روش یک روش غیرتهاجمی است.
• این روش بدون درد است.
• استفاده از این روش می ‌تواند بافت ‌های نرم موجود را نیز به‌ طور دقیق نمایان کند که این امکان در تصویربرداری با اشعه ایکس ممکن نیست.
• استفاده از امواج به ‌جای اشعه می ‌تواند در صورت متراکم بودن بافت پستان، داده‌ های مناسبی در مورد توده در اختیار پزشک قرار بدهد.

معایب

گرچه این روش یک روش کاملاً بی‌خطر است اما ممکن است نقایصی را نیز به دنبال داشته باشد. برای مثال ممکن است سونوگرافی پستان منجر به ایجاد تشخیص مثبت کاذب شود؛ البته این احتمال با مراجعه به مراکزی که از دستگاه‌ های پیشرفته استفاده می کنند و از حضور متخصصین توانمند بهره می ‌برند، بسیار کمتر از سایر مراکز خواهد بود.

بهترین زمان سونوگرافی پستان

همان طور که پیش تر بیان شد برخلاف ماموگرافی که کمی احساس فشار و درد در بافت سینه ایجاد می ‌کند، سونوگرافی پستان یک روش امن و بدون درد برای تصویربرداری از بافت سینه است. با این ‌وجود اگر بیمار سینه ‌های حساسی دارد، بهترین زمان برای انجام سونوگرافی یک هفته پس از پایان چرخه قاعدگی است. در دوره قاعدگی سینه ‌ها حساس شده و همین موضوع ممکن است انجام سونوگرافی در این دوره را برای بیمار کمی آزار دهنده کند؛ به همین دلیل توصیه می‌ شود از یک هفته قبل از قاعدگی تا ۴ الی ۸ روز پس از اتمام آن برای سونوگرافی اقدام نشود.

جهت ویزیت و ارتباط بیشتر میتوانید با شماره مطب جناب دکتر علی بخشی تماس حاصل فرمایید.

۰۲۱-۶۶۱۲۶۰۶۵

۰۲۱-۶۶۱۲۶۰۴۴