درمان سرطان رکتوم
درمان بیشتر سرطان های رکتوم با ترکیبی از درمان های جراحی، رادیوتراپی (پرتودرمانی) و شیمی درمانی انجام می شود.
- مرحلهI سرطان رکتوم: جراحی به تنهایی ممکن است سرطان را معالجه کند.
- مرحله II و III : معمولا همراه با جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی توصیه می شود، گاهی شیمی درمانی و رادیوتراپی قبل از جراحی برای بیمار انجام می شود (شیمی رادیوتراپیِ پیش از جراحی) و بعد از جراحی بیمار باز هم شیمی درمانی می گیرد.
- مرحله IV : درمان عمده به صورت شیمی درمانی است که می تواند با جراحی یا بدون جراحی باشد.
کمورادیاسیون پیش از جراحی (نئوادجوونت Neoadjuvant)
گاهی برای بیماران مبتلا به سرطان رکتوم قبل از جراحی ترکیبی از شیمی درمانی و رادیوتراپی تجویز می شود که به این درمان نئوادجوونت گویند. این درمان باعث کوچک شدن تومور قبل از برداشتن آن می شود و در نتیجه احتمال عود تومور یا شانس ایجاد کولوستومی دائم را کم می کند.
دو روش رایج دریافت شیمی درمانی حین رادیوتراپی عبارتند از:
- استفاده از نوعی پمپ که درون ساکی که دور کمر بیمار بسته می شود قرار می گیرد، این دستگاه داروی شیمی درمانی را (داروی 5-FU) به مدت 6 هفته به درونِ وریدی در سینه پمپ می کند.
- استفاده روزانه از دارویی خواراکی به نام کیپسیتابین(Capecitabine). استفاده از قرص راحت تر است چون دیگر نیازی به وجود پمپ نمی باشد. هر چند پمپ درون وریدی داروی5-FU درمان استاندارد است، اما کپسیتابین هم می تواند به اندازه پمپ 5-FU موثر باشد. بیمار باید در مورد منافع و عوارض این دارو با پزشک خود صحبت کند.
جراحی سرطان رکتوم
در جراحی قسمت سرطانی رکتوم و غدد لنفاوی همراه برداشته می شوند. گاهی جراح سرطان رکتوم مجبور می شود مقعد را هم همراه رکتوم بردارد، اگر مقعد و رکتوم برداشته شوند، جراح باقیمانده روده را به شکافی روی پوست شکم وصل می کند به این شکاف کولوستومی می گویند.
- یک کیسه در دهانه کولوستومی قرار می گیرد تا مدفوع را جمع کند.
نوع جراحی که برای بیمار انجام می شود به ناحیه ای که تومور قرار دارد و میزان گسترش بستگی دارد.
درمان های پس از جراحی
معمولاً توصیه می شود که بیمار، بعد از جراحی، شیمی درمانی هم داشته باشد (ادجوونت) نوع درمانی که بیمار بعد از جراحی دریافت می کند، به مرحله سرطان و درمانی که قبل از جراحی گرفته است، بستگی دارد.
- اگر تومور در مرحله II و III باشد و بیمار قبل از جراحی، شیمی درمانی نگرفته باشد، احتمالا ً بعد از جراحی تحت کمورادیاسیون قرار خواهد گرفت که به این مرحله کمورادیاسیون ادجوونت (تکمیلی) گفته می شود.
- اگر بیمار قبل از جراحی تحت کمورادیاسیون قرار گرفته باشد، بعد ازجراحی حد اقل به مدت 4 ماه به شیمی درمانی (بدون رادیوتراپی بیشتر) نیاز دارد.
پیگیری پس از درمان سرطان رکتوم
بعد از اتمام درمان سرطان کولورکتال، پیگیری های پس از آن و مراجعه به تیم درمانی بسیار مهم است. بیمار باید به طور منظم به مدت چند سال به پزشک جراح سرطان رکتوم مراجعه کند تا علائم عود سرطان بررسی شود.
برنامه پیگیری افراد ممکن است کمی متفاوت باشد ولی معمولاً یکی از حالات زیر است:
- یک کولونوسکوپی کامل بعد یا قبل از جراحی توصیه می شود تا در صورتیکه که پولیپ یا سرطانی قبلاً دیده نشده است مشخص شود. کولونوسکوپی معمولاً یک و چهار سال بعد از جراحی تکرار می شود، و بعد از آن هر 5 سال یکبار تکرار می شود. اگر پولیپ یا سرطان جدیدی کشف شود، برنامه این پیگیری ممکن است تغییر کند.
- معمولاً بیمار باید برای سه سال اول، هر 4-3 ماه یکبار بعد از آن برای دو سال هر شش ماه یکبار و بعد از آن سالی یکبار به پزشک مراجعه کند. بیشتر ویزیت ها شامل یک شرح حال و معاینه فیزیکی می باشد. بهتر است برای وجود نشانگرهای سرطان کولون(CEA)، هر سال یکبار آزمایش خون گرفته شود.
- بهتر است بیمارانی که در مراحل II و III سرطان کولون درمان شده اند به مدت سه سال ، سالی یکبار سی تی اسکن بگیرند.
- متخصصان برای بیمارانی که بعد از درمان سرطان رکتوم، مقعدشان حفظ شده است و رادیوتراپی نشده اند، پیشنهاد می کنند که به مدت 5 سال، هر 6 ماه یکبار پروکتوسیگموئیدوسکوپی انجام دهند.
سرطان کولون و خانواده آن
ابتلا به سرطان کولون به این معناست که خانواده فرد هم در خطر زیادی برای ابتلا هستند. اگر یکی از افراد درجه یک خانواده مانند پدر، مادر، خواهر یا برادر یا فرزند در سن زیر 60 سال به پولیپ یا سرطان کولون مبتلا باشند، یا دو نفر در خانواده در هر سنی مبتلا شوند، فرد باید از سنین پایین تری (معمولاً 40 سال یا 10 سال زودتر از سنی که فرد مبتلا در خانواده تشخیص داده شده است) غربالگری را شروع کند.
بعضی از شرایط ژنتیکی، ریسک سرطان کولون را افزایش می دهند. شایع ترین بیماریها عبارتند از:
سندروم لینچ یا سرطان کولون غیر پولیپی وراثتی(HNPCC) و پولیپ های آدنوماتوز خانوادگی(FAP). اگر فردی سابقه خانوادگی زیادی در ابتلا به سرطان کولون دارد(2 یا چند اقوام نزدیک) باید با پزشک در مورد آزمایش ها و مشاوره ژنتیکی صحبت کند.
هرچند شاید این موضوع ممکن است هراسناک باشد ولی کمک می کند که بتوان تشخیص داد که آیا فرد یا خانواده اش به آزمایش ها و درمان های بیشتری نیاز دارند یا خیر.
پیشگیری از سرطان کولورکتال
- با رژیم غذایی درست و ورزش می توان از این سرطان جلوگیری کرد.
- بهترین رژیم عبارت است از: رژیم غذایی کم چرب به همراه مقداری فیبر و میوه ها و سبزیجات.
- بهترین میزان ورزش عبارت است از: 5 روز و یا بیشتر در هفته و هر بار به مدت 30 دقیقه.
جهت نوبت دهی وقت مشاوره و ویزیت می توانید با شماره مطب جناب آقای دکتر عباس-علی بخشی جراح تیروئید، پستان و سرطان تماس حاصل فرمایید.
۰۲۱-۶۶۱۲۶۰۶۵
۰۲۱-۶۶۱۲۶۰۴۴
بدون دیدگاه