بیماری های تیروئید در بارداری و شیردهی

تیروئید در بارداری

تیروئید یک غده کوچک و پروانه ای در جلوی گردن است که هورمون های تیروئید تولید می کند. هورمون های تیروئید چگونگی استفاده بدن از انرژی را کنترل می کنند، بنابراین بر نحوه عملکرد تقریباً هر عضوی در بدن تأثیر می گذارد. بیماری های تیروئید گروهی از اختلالات هستند که از تغییر عملکرد و میزان هورمون های تیروئیدی منشا می گیرند.

یکی از مهمترین معضلات تیروئید، مدیریت و درمان آن در دوران بارداری است.

 

بیماری های تیروئید در دوران بارداری چگونه تشخیص داده می شوند؟

با توجه به اینکه قسمت اصلی و فانکشنال هورمون تیروئید قسمت آزاد آن است و میزان توتال می‌تواند بسته به حالات فیزیولوژیک مثل حاملگی و بیماری‌هایی مثل بیماری‌های کبد و کلیه تغییر میکند، بهتر است بخش آزاد هورمون تیروئید اندازه‌گیری شود.

پزشک معمولاً تیروئید فرد را قبل از بارداری یا در دوران حاملگی آزمایش نمی کنند، مگر اینکه در معرض خطر ابتلا به بیماری تیروئید باشد یا علائم یا نشانه های آن را داشته باشد. در صورت وجود علائم یا نشانه هایی از بیماری تیروئید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

پزشک برای بررسی شرایط تیروئید، دستور انجام معاینه فیزیکی و آزمایش خون می دهد. آزمایش خون میزان هورمون های تیروئید و هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) را در بدن اندازه گیری می کند. (TSH هورمونی است که براساس سطح سرمی هورمون های تیروئیدی از غده هیپوفیز ترشح شده و منجر به اصلاح هورمون های تیروئید می شود)

بیماری های تیروئید در بارداری
تیروئید در دوران بارداری چگونه تشخیص داده می شود؟

 

پرکاری تیروئید در دوران بارداری

گاهی اوقات تیروئید بیش از حد یا کمتر از حد نرمال این هورمون ها را تولید می کند. به شرایطی که مقدار هورمون تیروئید زیاد می شود، پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم) گفته می شود که می تواند باعث تسریع بسیاری از عملکردهای بدن شود.

دیگر یافته های پزشکی
درمان دارویی و شیمی درمانی در سرطان های تیروئید

به طور کلی، شایع ترین علت پرکاری تیروئید در زنان در سنین باروری بیماری گریوز است که در ۰.۲ درصد خانم های باردار نیز مشاهده می شود. علاوه بر سایر دلایل معمول پرکاری تیروئید، مقادیر بسیار بالای hCG که در اشکال شدید ویار صبحگاهی دیده می شود، ممکن است باعث پرکاری گذرای تیروئید در اوایل بارداری شود. تشخیص صحیح این موضوع بر اساس معاینه فیزیکی و آزمایش خون صورت می گیرد.

  • تاثیر پرکاری تیروئید بر مادر و جنین

پرکاری تیروئید درمان نشده در دوران بارداری می تواند منجر به مشکلات زیر شود:

  • سقط جنین
  • تولد زودرس
  • وزن کم نوزاد هنگام تولد
  • پره اکلامپسی یا افزایش خطرناک فشار خون در اواخر بارداری
  • طوفان تیروئید یا وخیم تر شدن شدید علائم بیماری تیروئید
  • نارسایی احتقانی قلب

 

کم کاری تیروئید در دوران بارداری

اگر هورمون های تیروئید کمتر از میزان نیاز تولید شوند، فرد دچار کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) می شود که می تواند باعث کند شدن بسیاری از عملکردهای بدن شود. به کم کاری تیروئید نیز گفته می شود.

به طور کلی، شایع ترین علت کم کاری تیروئید، اختلال خود ایمنی است که به عنوان تیروئیدیت هاشیموتو شناخته می شود. کم کاری تیروئید می تواند در دوران بارداری به دلیل عدم درمان کامل کم کاری تیروئید پیش از بارداری یا درمان بیش از حد پرکاری تیروئید با داروهای ضد تیروئید هم رخ دهد. تقریبا ۲.۵ درصد از زنان TSH بیشتر از ۶ و ۰.۴ درصد نیز دارای TSH بیشتر از ۱۰ در طول بارداری خواهند بود.

دیگر یافته های پزشکی
تأثیر کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید بر قاعدگی

 

  • تاثیر کم کاری تیروئید بر مادر و جنین

کم کاری تیروئید درمان نشده در دوران بارداری می تواند منجر به مشکلات متعددی شود. البته این مشکلات اغلب در افرادی که دچار کم کاری تیروئید شدید هستند اتفاق می افتد:

  • پره اکلامپسی یا افزایش خطرناک فشار خون در اواخر بارداری
  • کم خونی
  • سقط جنین
  • وزن کم نوزاد هنگام تولد
  • مرده زایی
  • نارسایی احتقانی قلب

 

چه کارهایی می­توان برای جلوگیری از عوارض کم کاری تیروئید در حاملگی انجام داد؟

  • همه زنانی که درصدد باردار شدن هستند باید آزمایش بیماری تیروئید را انجام دهند.
  • همه زنان باردار با بیماری گواتر (تیروئید بزرگ شده) یا یک سابقه خانوادگی بیماری تیروئید و یا علائم کم کاری تیروئید باید برای کم کاری تیروئید آزمایش دهند.
  • در زنانی که در سر مرز بیماری هستند, یا زیر نظر هستند و کسانی که آنتی بادی ضد تیروئید مثبت دارند درمان با مقدار کم در اولین مرحله بارداری می­تواند مفید باشد.
  • مکمل سلنیوم در قبل از حاملگی می­تواند در زنان با مقدار آنتی بادی زیاد مفید باشد.
  • زنانی که مشکل تیروئیدشان قبل حاملگی برطرف شده باید همچنین جهت اطمینان خاطر آزمایش شوند. در طول بارداری, مقدار داروی مورد نیاز در سه ماهه اول ممکن است تا حدود ۵۰ درصد افزایش پیدا کند.
  • مقدار مجاز دارو در دوران حاملگی یک شاخص است و باید با آزمایش خون بازبینی شود. همانطور که بارداری پیش می­رود, زنان به مقدار زیادتر دارو نیاز خواهند داشت.
تیروئید در بارداری و شیردهی
چه کارهایی می­توان برای جلوگیری از عوارض کم کاری تیروئید در حاملگی انجام داد؟

⛔ تیروئید و نازایی

کم‌کاری و پرکاری تیروئید با وجود اینکه ضد هم هستند اما در عمل هر دو می‌توانند موجب ناتوانی زنان در تخمک‌گذاری و نازایی آنان شوند. هورمون‌های تیروئیدی از طریق مکانیسم‌های زیر می‌توانند روی تخمدان‌ها تأثیر بگذارند:

  • کاهش تستوسترون توتال و افزایش تستوسترون آزاد می‌شود.
  • کاهش TSH و Free T4 در کم کاری تیروئیدی ثانویه به همراه افزایش ترشح TRH از هیپوتالاموس باعث افزایش رهایی پرولاکتین از هیپوفیز خلفی شده و در نتیجه منجر به کاهش تخمک‌گذاری می‌ شود.
  • هورمون‌های تیروئیدی با FSH برای تحریک سلول‌های گرانولوزا در تولید پروژسترون اثرات سینرژیسم یا هم افزایی دارد.
  • اختلالات تیروئیدی می‌توانند منجر به ایجاد کیست در تخمدان شوند.

 

جمع بندی

غده تیروئید  هورمونی ترشح می کند که به بدن کمک می کند تا به شکل نرمال کار کند. اگر این هورمون ها  بسیار کم یا زیاد تولید شوند، ممکن است در دوران بارداری با مشکل روبرو شوید. بیماری های تیروئید درمان نشده در دوران بارداری با مشکلات جدی از جمله زایمان زودرس، سقط جنین و تولد نوزاد مرده مرتبط خواهند بود. اگر وضعیت غیر نرمال هورمون های تیروئیدی در دوران بارداری هم درمان شود، می تواند یک بارداری سالم و یک کودک سالم داشته باشید.

حتما از پزشک خود و یا بهترین جراح تیروئید در تهران بپرسید که آیا مصرف داروی تیروئید در دوران بارداری و شیردهی بی خطر است یا نه چون ممکن است نیاز باشد نوع دارو یا دوز آن تغییر کند.

 

جهت نوبت دهی وقت مشاوره و ویزیت می توانید با شماره مطب جناب آقای دکتر عباس-علی بخشی جراح تیروئید، پستان و سرطان تماس حاصل فرمایید.

۰۲۱-۶۶۱۲۶۰۶۵

۰۲۱-۶۶۱۲۶۰۴۴

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *