سوال بیمار

بنده 4 سال قبل در یکی از شهرهای شمالی ایران عمل تیروئید انجام دادم از آن تاریخ گرفتگی صدا دارم. چه اقدامی بایستی انجام دهم تا رفع گردد؟

پاسخ دکتر عباس علی بخشی

بهتر است با بهترین جراح تیروئید نیز مشورت کنید. معمولاً گرفتگی صدا پس از جراحی تیروئید موقت است ولی اگر پس از چند ماه همچنان پابرجا باشد احتمالاً دائمی شده و برگشت ناپذیر است. بایستی با لارنگوسکوپ تارهای صوتی شما معاینه شود تا نتیجه قطعی را به شما بگویم.

گرفتگی صدا در افراد

گرفتگی صدا یک تغییر غیر طبیعی در صدا می باشد که از شرایط متعددی ناشی شده است. در این حالت گام و حجم صدا در یک دامنه وسیع ممکن است تغییر کند.

وقتی حرف از گرفتگی صدا می شود، اغلب به خشونت صدا و کلفت شدن آن فکر می کنند. در حالی که ضایعات درونی طناب های صوتی، اغلب باعث ایجاد صدای خشن می شود و صدای ضعیف و سرفه هایی با صدای خفیف ممکن است نشانه فلج طناب صوتی باشد.

گرفتگی صدا هر طور که باشد و به هر دلیلی که اتفاق افتاده باشد، ناخوشایند است و بر جنبه های مختلف زندگی فرد تاثیر می گذارد. زمانی که همراه با گرفتگی صدا، مشکلات دیگری مانند دشواری بلع، خرخر کردن در زمان تنفس، نفس کشیدن خشن و پرسر و صدا و درد یک طرفه گوش وجود داشته باشد، باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد؛ چون این علائم می تواند نشان دهنده وجود بد خیمی در حنجره یا مری باشد.

گرفتگی صدا بعد از جراحی تیروئید

یکی از مشکلات اصلی بعد از برداشتن غده تیروئید، آسیب به تارهای صوتی و فلج شدن آن ها است که موجب تغییراتی در صدای فرد می ‌شود. دو دسته اعصاب شامل عصب راجعه حنجره و شاخه خارجی عصب فوقانی حنجره نزدیک به غده تیروئید وجود دارند که به کنترل صدا کمک می‌ کنند.

• چنانچه طی برداشتن غده تیروئید شاخه خارجی عصب فوقانی حنجره آسیب ببیند و به درستی عمل نکند، تارهای صوتی ممکن است به درستی کار کنند. در این حال در ساخت صدا های با تن بالا و فریاد زدن ممکن است مشکلاتی ایجاد شود. این گونه تغییرات شایع‌تر است اما معمولا خیلی محسوس نیست.
• آسیب به عصب راجعه حنجره به دنبال برداشتن غده تیروئید می ‌تواند منجر به از دست رفتن صدا شود. احتمال آسیب و فلج دائمی اعصاب راجعه حنجره حدود 1 درصد است. در‌ صورتی که طی برداشتن غده تیروئید هر دو عصب راجعه حنجره آسیب ببینند، تارهای صوتی ممکن است بسته شده و اجازه عبور هوا از دهان و بینی به ریه‌ها را ندهند. در این شرایط ممکن است لوله تراکئوستومی قرار داده شود تا عبور هوا به ریه ‌ها را تسهیل کند. البته این حالت به ندرت اتفاق می‌افتد.
• همچنین قرار گرفتن تحت بیهوشی می تواند منجر به گرفتگی صدا شود، چرا که گاهی تماس مکرر طناب صوتی با لوله ‌هایی که برای ورود گاز های بیهوشی به ریه، داخل حنجره گذاشته می شوند، می تواند موجب ایجاد التهاب طناب صوتی و گرفتگی صدا شود.

تغییرات موقت صدا مثل خشن شدن صدا، خستگی صدا و صدای ضعیف در 5 تا 10 درصد بیماران بعد از برداشتن غده تیروئید اتفاق می افتد. این مشکل موقتی است و معمولا به دلیل تحریک اعصاب صوتی به خاطر جا به جا کردن آن‌ ها هنگام جراحی برداشتن غده تیروئید یا به دلیل التهاب بعد از جراحی اتفاق می ‌افتد. در این صورت بهتر است با پزشک متخصص جراحی تیروئید مشورت شود. تغییر صدا معمولا بعد از چند هفته از جراحی برداشتن غده تیروئید بهبود می ‌یابد، گرچه ممکن است بیش از ۶ ماه طول بکشد. چنانچه این گرفتگی صدا پس از چند ماه همچنان پابرجا باشد احتمالاً دائمی شده و برگشت ناپذیر است. بایستی با لارنگوسکوپ تارهای صوتی شما معاینه شود تا نتیجه قطعی را به شما گفته شود. همچنین مراجعه به متخصص گوش و حلق و بینی می ‌تواند در تعیین دقیق مشکل و انجام راهکار هایی برای تغییر محل تار های صوتی و بهبود کیفیت صدا بسیار کمک کننده باشد.

علت اصلی گرفتگی صدا باید مشخص شود! 

در مورد هر گرفتگی صدایی ابتدا باید علت آن تشخیص داده شود، به ویژه اگر که گرفتگی صدا بیش از دو هفته ادامه پیدا کند، حتما باید برای بررسی های بیشتر به پزشک مراجعه گردد تا علت اصلی تشخیص داده و درمان شود.

در گرفتگی صدا، قبل از نگرانی و فکرکردن به بیماری های جدی، باید از درمان های خانگی کمک گرفت؛ شاید مشکل جدی نباشد و به راحتی بر طرف شود. توصیه می شود در مواقع گرفتگی صدا کمتر صحبت شود و مایعات فراوان مورد استفاده قرار گیرد. همچنین استفاده از بخور و به خصوص بخور سرد نیز می تواند به بهبود وضع کمک کند.

راه های درمانی برای گرفتگی صدا چیست؟

درمان گرفتگی صدا به علت زمینه ای آن بستگی دارد به عنوان مثال:

• التهاب حاد حنجره می تواند ناشی ازعفونت بعد از جراحی یا عفونت دستگاه تنفسی فوقانی باشد، معمولا بعد از این که عفونت از بدن خارج شد بهبود می یابد. درمان محافظه­ کارانه با سرفه کردن نیز می تواند سبب مرطوب شدن هوای دهان و بر طرف شدن گرفتگی صدا شود.
• استراحتدادن صدا نیز برای جلوگیری از تحریک بیشتر و آسیب به تارهای صوتی پیشنهاد می شود. به ویژه در افرادی که به دلیل استفاده ی بیش از حد یا استفاده ی نادرست از صدا دچار گرفتگی صدا شده اند، می بایست به صدای خود استراحت دهند. چرا که اگر صدایشان به صورت جدی در طول زمانی که دچار عفونت بوده اند، استفاده شود، می تواند یک آسیب جدی برای تارهای صوتی (مانند خون ریزی های تارهای صوتی) به وجود بیاورد.
• دارو هایمورد استفاده برای رفلاکس معده یا آلرژی (اگر هر کدام از این دو مورد در علل پیش زمینه ای یافت شود) می تواند گرفتگی صدا را درمان کند.
• دربعضی موارد مانند آسیب به حنجره (تارهای صوتی) و سرطان حنجره ممکن است به جراحی حنجره نیاز داشته باشد.

مراقبت های خانگی گرفتگی صدا و حنجره

• گرفتگی صدا ممکن است کوتاه مدت (عفونت) یا بلند مدت (مزمن) باشد. در این صورت استراحت و گذشت زمان می تواند سبب بهبود آن شود. اگر گرفتگی صدا برای هفته ها و ماه ها ادامه پیدا کند، می بایست توسط یک متخصص بررسی شود.
• بهتر است فقطهنگامی که لازم است صحبت شود.
• توصیه می شود مایعاتزیادی نوشیده شود تا راه های عبور هوا مرطوب شوند. (غرغره کردن کمکی نخواهد کرد)
• ازیک بخار ساز استفاده شود تا هوایی که استنشاق می شود را مرطوب کند.
• توصیه می شود ازفعالیت هایی که به تارهای صوتی فشار می آورد اجتناب گردد، مانند: زمزمه کردن، فریاد زدن، گریه کردن و آواز خواندن.
• اگر گرفتگی صدا ناشی از رفلاکس معده است، برای کاهش اسید معده از دارو استفاده شود.

آسپیراسیون چیست؟

از علائم آسیب دیدن عصاب حنجره ای بعد از عمل جراحی تیروئید آسپیره کردن است.

آسپیره کردن یعنی پریدن مایعات هنگام بلع مایعات به حلق و مجاری تنفسی و به دنبال آن سرفه های مکرر.

چه کنیم اگر بیمار بعد از جراحی تیروئید دچار آسپیره کردن شد؟

به بیمار توصیه می کنیم از مایعاتی که قوام بیشتری دارد مثل دوغ غلیظ، آب هندوانه و طالبی غلیظ، فرنی، شیرموز و شله زرد بجای نوشیدن چای و آب استفاده کنند که این اتفاق نیوفتد. معمولا این اتفاق 1 الی 2 هفته بعد از جراحی برطرف می شود.

جهت ویزیت و ارتباط بیشتر میتوانید با شماره مطب جناب دکتر علی بخشی تماس حاصل فرمایید.

۰۲۱-۶۶۱۲۶۰۶۵

۰۲۱-۶۶۱۲۶۰۴۴