آیا سابقه خانوادگی سرطان تیروئید خطر ابتلای من را افزایش می‌ دهد؟

پرسش بیمار

• آیا سابقه خانوادگی سرطان تیروئید خطر ابتلای در من را افزایش می‌ دهد؟
• آیا با داشتن سابقه خانواده خودم باید نگران فرزندم هم باشم؟
• چه زمانی باید نگران بود و به چکاپ کرد؟ 

پاسخ دکتر علی بخشی:

بله! سابقه خانوادگی سرطان تیروئید می‌ تواند خطر ابتلا را افزایش دهد، اما میزان این خطر بستگی به نوع سرطان تیروئید و ارتباط آن با سندرم‌ های ژنتیکی ارثی دارد. جزئیات این موضوع از زبان بهترین جراح تیروئید به شرح موارد زیر است:

۱. خطر خانوادگی بر اساس نوع سرطان تیروئید 

الف) سرطان‌ های تمایز یافته (پاپیلری و فولیکولر)

• افزایش خطر نسبی: وجود سرطان تیروئید در بستگان درجه یک (والدین، خواهر/برادر، فرزند) خطر ابتلای مادام‌ العمر را به حدود ۵-۱۰٪ می‌ رساند (در مقایسه با ۱-۲٪ در جمعیت عمومی)
• عوامل ژنتیکی احتمالی: برخی خانواده‌ ها بدون سندرم شناخته شده، شیوع بالاتری دارند.

ب) سرطان مدولاری تیروئید (MTC)

• ارتباط قوی ارثی:

۲۵-۳۰٪ موارد MTC ارثی هستند و ناشی از جهش در ژن RET می‌باشند.

با سندرم MEN2 (نئوپلازی اندوکرین چندگانه نوع ۲) مرتبط است که خطر تومورهای غدد فوق کل

یوی و پاراتیروئید را نیز افزایش می‌دهد.

آزمایش ژنتیک برای بستگان ضروری است.

ج) سرطان آناپلاستیک تیروئید

• به ندرت ارثی است و معمولا تصادفی رخ می‌ دهد.

۲. سندرم‌ های ژنتیکی مرتبط با سرطان تیروئید 

سندرم، ژن جهش یافته، سرطان‌های مرتبط

MEN2A/MEN2B ،RET، سرطان مدولاری تیروئید، فئوکروموسیتوم

پولیپوز آدنوماتوز فامیلیال (FAP)، APC، سرطان پاپیلری تیروئید، سرطان کولون

سندرم کاودن (PTEN)، PTEN، سرطان فولیکولار تیروئید، سرطان پستان/رحم

سندرم DICER1 ،DICER1، گواتر مولتی‌ندولار، انواع نادر سرطان تیروئید

اقدام مهم: اگر سابقه این سندرم‌ ها در خانواده شما وجود دارد، مشاوره ژنتیک و آزمایش توصیه می‌ شود. 

۳. چه زمانی باید نگران بود؟ 

• علائم هشدار در سابقه خانوادگی:

≥۲ نفر از بستگان درجه یک با سرطان تیروئید

وجود سرطان مدولاری در هر یک از اعضای خانواده

سایر سرطان‌ های مرتبط با سندرم‌ ها (مثل تومورهای پاراتیروئید یا پولیپوز کولون)

توصیه پزشک: 

در صورت سابقه خانوادگی، سونوگرافی تیروئید حتی بدون علامت را در نظر بگیرید.

اگر شک به MEN2/FAP/کاودن وجود دارد، آزمایش ژنتیک انجام دهید.

۴. کاهش خطر ابتلا 

پیشگیری قطعی وجود ندارد، اما تشخیص زودهنگام کمک‌ کننده است:

• معاینه دوره‌ ای گردن برای بررسی توده
• سونوگرافی تیروئید درصورت پرخطر بودن
• برای ناقلین جهش RET: تیروئیدکتومی پیشگیرانه (اغلب در کودکی برای MEN2)

سخن پایانی

سابقه خانوادگی خطر را افزایش می‌ دهد، اما اکثر سرطان‌ های تیروئید تصادفی هستند. درصورت نگرانی، گزینه‌ های غربالگری و آزمایش ژنتیک را با یک متخصص غدد در میان بگذارید. 

جهت نوبت دهی، وقت مشاوره و ویزیت می توانید با شماره مطب جناب آقای دکتر عباس-علی بخشی جراح تیروئید، پستان و سرطان تماس حاصل فرمایید.

۰۲۱-۶۶۱۲۶۰۶۵

۰۲۱-۶۶۱۲۶۰۴۴