سرطان تیروئید

تیروئید به صورت یک غده سپری شکل در قسمت قدامی نای قرار گرفته است که کار آن تولید هورمون های تیروئیدی و ترشح آن ها به خون است. به علت تکثیر و تقسیم مهارگسیخته و غیر قابل کنترل سلول های سازنده غده تیروئید ممکن است در ان توده های ایجاد شود که می توانند سرطانی (بدخیم) و غیرسرطانی (خوش­خیم) باشند.

علائم سرطان تیروئید

اکثرا سرطان تیروئید علائمی ایجاد نمی ‌کنند ولی اگر موارد زیر را مشاهده کردید بهتر است به پزشک جراح تیروئید مراجعه کنید.

• تغییر و گرفتگی صدایی که بعد از چند هفته خوب نمی‌ شود.
• مشکل در بلع
• تورم غدد لنفاوی در گردن
• وجود توده‌ ای در گردن
• درد مداوم در گلو و گردن

عوامل مستعد کننده ابتلا به سرطان تیروئید

مهم ترین عامل ابتلا به سرطان تیروئید جنسیت است و این بیماری بیشتر در زنان دیده می شود. به طوری که شانس ابتلا به این سرطان در زنان ۱ در ۵۷ است. این سرطان ۵ درصد از کل موارد ابتلا به سرطان در زنان و ۳ درصد از مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان را شامل می ‌شود.

سایر عوامل خطر سرطان تیروئید عبارت‌ اند از:

• سن (زنان اغلب در ۴۰ یا ۵۰ سالگی تشخیص داده می شوند)
• برخی جهش‌ های ژنتیکی
• سابقه خانوادگی ابتلا به برخی سرطان‌ ها یا بیماری ‌های ژنتیکی
• رژیم غذایی کم ید
• قرار گرفتن در معرض تشعشع

درمان سرطان تیروئید

بیشتر سرطان ‌های تیروئید قابل درمان هستند و میانگین نرخ بقای ۵ ساله برای سرطان تیروئید در آمریکا ۹۸ درصد است. البته این نرخ بسته به نوع و مرحله سرطان متفاوت است. روش‌ های اصلی درمان این سرطان، جراحی، هورمون درمانی و درمان با ید رادیواکتیو است.

1. جراحی سرطان تیروئید

جراحی تیروئید رایج‌ ترین روش درمان سرطان تیروئید و رهایی از آن است. جراحی تیروئید شامل تیروئیدکتومی (که شامل حذف و برداشتن تمام غده تیروئید است)، لوبکتومی (که شامل حذف و برداشتن بخشی از غده تیروئید است)، حذف کامل غدد لنفاوی در ناحیه گردن و حذف بافت اطراف غده تیروئید می باشد.

2. ید درمانی بعد از جراحی سرطان

سلول‌ های ترشح کننده هورمون تیروئید تنها سلول ‌های بدن انسان هستند که ید موجود در مواد غذایی را جذب می‌ کنند و از آن برای تولید و ساخت هورمون ‌های غده‌ی تیروئید استفاده می‌ کنند. از آنجایی که هیچ کدام از سلول ‌های بدن قادر به جذب ید نیستند، ید رادیواکتیو (ید درمانی) را می ‌توان برای از بین بردن سلول ‌های سرطانی تیروئید به کار برد که معمولا بعد از جراحی تیروئید مورد استفاده قرار می گیرد. چرا که وقتی ید رادیواکتیو به فرم کپسول یا به فرم مایع خورده می شود، جذب سلول های تیروئید می شود. اشعه رادیواکتیو می تواند سلول های غده ی تیروئید و دیگر سلول های سرطانی که ماده ی رادیواکتیو را مصرف می کنند با کمترین تاثیر بر روی سایر سلول های بدن از بین ببرد. این روش درمانی می تواند برای از بین بردن و حذف کردن بافت تیروئید که طی جراحی برداشته نشده  یا درمان برخی از انواع سرطان های تیروئید که به لنف و بقیه قسمت های بدن انتشار پیدا کرده است، استفاده شود.

بنابرین ید درمانی بعد از جراحی تیروئید برای مقابله با سلول ‌های سرطانی باقی مانده انجام می‌ شود. در واقع ید درمانی نوعی پرتودرمانی است که در درمان سرطان تیروئید مورد استفاده قرار می گیرد. این روش درمانی مزایای بسیار زیادی برای بیمار داشته و کم خطر است.

دوز ماده رادیواکتیو برای ید درمانی بسیار قوی تر از دوز مورد استفاده در اسکن رادیواکتیو باید می باشد که نوعی تست تشخیصی سرطان تیروئید می باشد.

ید درمانی در کودکان و نوجوانان

ید رادیواکتیو برای کودکان و نوجوانان نیز ایمن و بدون خطر است. اما با این حال به خصوص در کودکان کم سن و سال تر معمولا به عنوان دومین درمان بعد از درمان با دارو های ضد تیروئید در درمان پرکاری تیروئیدی استفاده می شود.

❓ آیا ید درمانی پس از تمام سرطان های تیروئید لازم است؟

خیر

درمان با ید رادیواکتیو نرخ زنده ماندن بیماران مبتلا به سرطان تیروئید پاپیلاری و یا فولیکولار (به عنوان کنسرهای تمایز یافته تیروئید) را که به گردن یا سایر نواحی منتشر شده است افزایش می دهد. اما فواید این روش درمان در بیماران مبتلا به سرطان های غیرمنتشر و درمواردی که سلول های سرطانی با جراحی می تواند کاملا حذف شود، به طور واضحی کمتر است. همچنین درمان با ید رادیواکتیو نمی تواند برای درمان کارسینومای مدولاری تیروئید و آناپلاستیک با تمایز کمتر سلولی گزارش شده از پاتولوژی استفاده شود.

❓ چه کسانی نباید از ید رادیواکتیو برای درمان استفاده کنند؟

در افراد زیر این درمان انجام نمی شود:

• زنان باردار، ید رادیواکتیو از جفت عبور می کند و می تواند روی رشد غده تیروئید جنین اثر بگذارد.
• زنان شیرده، ید رادیواکتیو از طریق شیر به نوزاد و تیروئید او منتقل می شود.
• هر شخصی که استفراغ می کند یا بی اختیاری ادرار دارد.
• بیمارانی که بیماری چشمی هم زمان دارند (آسیب چشم در اثر بیماری گریوز)، زیرا ممکن است بیماری چشمی آن ها بدتر شود مگر اینکه قبل از آن، برای آن ها استروئید تجویز شود.
• اگر غده تیروئید خیلی پرکار باشد، ید رادیواکتیو می تواند سبب بالا رفتن شدید و خطرناک هورمون های تیروئید شود، که به این حالت طوفان تیروئیدی می گویند. در این صورت پزشک در مرحله ی نخست دارو های ضد تیروئیدی برای بیمار تجویز خواهد کرد تا پرکاری را کنترل کند و بعد از آن از ید رادیواکتیو استفاده می شود.

❓ چه زمانی از ید درمانی استفاده می شود؟

ید درمانی علاوه بر این که بعد از جراحی سرطان تیروئید مورد استفاده قرار می گیرد می تواند کاربرد های دیگری نیز داشته باشد:

• به عنوان درمانی برایپرکاری غده تیروئید، همراه با درمان قبلی توسط دارو های ضد تیروئیدی، به خصوص در افرادی که پرکاری تیروئید ندولر سمی دارند.
• ممکن است به عنوان خط اول درمانی در افرادی که بیماری گریوز دارند، استفاده شود.
• وقتی درمان با داروهای ضدتیروئیدی، برای پرکاری غده تیروئیدی که سبب گریوز شده است، پاسخ ندهد.
• برای کوچک کردن غده در هنگام گواتر (بزرگی تیروئید) مورد استفاده قرار می گیرد.

ید رادیواکتیو با غلظت بالا، برای درمان سرطان تیروئید استفاده می شود.

 

جهت نوبت دهی، وقت مشاوره و ویزیت می توانید با شماره مطب جناب آقای دکتر عباس-علی بخشی جراح تیروئید، پستان و سرطان تماس حاصل فرمایید.

۰۲۱-۶۶۱۲۶۰۶۵

۰۲۱-۶۶۱۲۶۰۴۴